Historia Inkwizycji

Już od pierwszych lat chrześcijaństwa ścierały się różne poglądy na temat prawd wiary. Począwszy od edyktu Teodozjusza w 381 r., chrześcijaństwo stało się religią państwową, a odmienne od niego kulty zaczęły podlegać serii ograniczeń.

Przestrzeganie prawd wiary, po oficjalnej chrystianizacji władzy, stało się sprawą publiczną, której najwyższym gwarantem był imperator. Instytucje świeckie, które wszakże - jako że wszelka forma władzy była uznawana za pochodzącą od Boga - nie mogły podchodzić obojętnie do problemu herezji. Ich szerzenie się było uważane za niebezpieczeństwo dla stabilności instytucji i ustanowionego porządku.

Herezję interpretowano zatem jako zdradę boskiego majestatu i wiązano z nią karę przewidzianą dla zdrajców majestatu ziemskiego. Przynajmniej początkowo nie wiązało się to z tezami doktrynalnymi, jednak między IV a XII w. sobory dostrzegały w Kościele łacińskim nieustanne odżywanie form heretyckich, które były definiowane i osądzane. Stopniowo utwierdzał się autorytet i władza biskupa Rzymu, papieża. Przypadające biskupom zadanie rozpoznawania grup heretyckich i wskazywania władzom świeckim celem ich zwalczania stopniowo zostało skupione w rękach Kurii rzymskiej, decydującej o stosowanych metodach i instrumentach.